شرایط استجابت دعا

بسم الله الرحمن الرحیم

 

" وَإِذَا سَأَلَکَ عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ ۖ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ ۖ فَلْیَسْتَجِیبُوا لِی وَلْیُؤْمِنُوا بِی لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ"

(آیه 186، سوره بقره)

 

• ترجمه آقای مکارم شیرازی:

و هنگامی که بندگان من، از تو در باره من سؤال کنند، (بگو:) من نزدیکم! دعای دعا کننده را، به هنگامی که مرا می‌خواند، پاسخ می‌گویم! پس باید دعوت مرا بپذیرند، و به من ایمان بیاورند، تا راه یابند (و به مقصد برسند)!

 

• ترجمه آقای الهی قمشه ای:

و چون بندگان من (از دوری و نزدیکی) من از تو پرسند، (بدانند که) من به آنها نزدیکم، هرگاه کسی مرا خواند دعای او را اجابت کنم. پس باید دعوت مرا (و پیغمبران مرا) بپذیرند و به من بگروند، باشد که (به سعادت) راه یابند.

این آیه سرشار از لطف و محبت خداوند به بندگانش است. خداوند در این آیه از قول خود سخن گفته و هفت مرتبه ضمیر متکلم (من) را به کار برده است: « بندگان من »، « درباره من»، « من نزدیک‌ام »، « هنگامی که مرا بخوانند »، «پاسخ می‌گویم»، « دعوت مرا»  و « به من ایمان بیاورند ». در هیچ جای قرآن آیه‌ای با چنین وصفی یافت نمی‌شود. خداوند در این آیه برای استجابت دعا یک شرط اساسی قرار داده و فرموده است: « هنگامی که مرا بخوانند »؛ یعنی باید دعای دعا کننده از دل او بر آید و لقلقه‌ی زبانش نباشد. از امام صادق روایت شده است: « خداوند، دعای قلب فراموشکار را مستجاب نمی‌کند ».

همچنین لازم است بنده، به حقیقت حاجت خود را فقط از خود خدا بخواهد و دیگران را در کنار خدا نبیند زیرا که مخلوقات حقیر و کوچک‌اند، اگرچه اسباب و وسیله‌اند و به عنوان واسطه شناخته می‌شوند ولی در حقیقت سر رشته‌ی امور به دست خداوندِ رئوف است.

در حدیثی قدسی آمده: « هیچ مخلوقی به غیر من تمسک نمی‌جوید مگر این که رشته اسباب آسمان‌ها و زمین را بر او قطع می‌کنم. اگر از من چیزی بخواهد، به او نمی‌دهم و اگر مرا بخواند، دعایش را مستجاب نمی‌کنم، و هیچ مخلوقی به من تمسک نمی‌جوید مگر این که آسمان‌ها و زمین را ضامن رزقش می‌کنم، اگر مرا بخواند، اجابت می‌کنم و اگر حاجتی بخواهد، حاجتش را بر می‌آورم و اگر از من طلب آمرزش کند، او را می‌آمرزم .«

 

منابع:

دانشنامه‌ی اسلامی

برگرفته شده از نکات و توضیحات قرآن حکیم، ترجمه آیت الله مکارم شیرازی.